Mikołaj Sęp Szarzyński
Sebastian Grabowiecki
Stanisław Grochowski
Kasper Twardowski
Hieronim Morsztyn
Szymon Zimorowic
Kasper Miaskowski
Maciej Kazimierz Sarbiewski
Daniel Naborowski
Łukasz Opaliński
Krzysztof Opaliński
Jan Andrzej Morsztyn
Zbigniew Morsztyn
Wacław Potocki
Wespazjan Kochowski
Stanisław Herakliusz Lubomirski
Józef Baka
Poeci "minorum gentium"
Samuel Twardowski
Jan Chryzostom Pasek
Jędrzej Kitowicz
Benedykt Chmielowski
Jan III Sobieski
Varia
Opracowania
Stanisław Samuel Szemiot
3/4
Summariusz wierszów (wybór)
wybór
- BARZO SZCZUPŁY I KRÓTKI PANEGIRYK...
- SUPLIKA
- KOMPARACYJA CZŁOWIEKA DO ŚWIATA,...
- CZTYRY KOMPLEKSYJE LUDZKIE,...
________________________________________
KOMPARACYJA CZŁOWIEKA DO ŚWIATA, Z GRECKIEGO: MICROCOSMOS ALBO MAŁY ŚWIATEK
Nie jeden to świat, na którym żyjemy
I od którego szedziwość wiedziemy.
Nie jeden okrąg, ale jest ich siła,
Których prawica Boska natworzyła.
Uważmy tylko człowieczą istotę,
A obaczemy w nim takąż robotę,
Jaką Najwyższy cały świat fundował,
Gdy ziemię z morzem granicą darował.
Cztyry kolumny machinę wspierają
Światową. Jedną ogniem nazywają,
Drugą - powietrzem, ziemia trzecią będzie,
Czwarta w tymże się woda kładzie rzędzie.
Takież podpory człowieka dźwigają,
Też elementa w życiu pomagają.
A że są w kożdym, o tym wątpić szkoda:
Ziemia, powietrze, ogień, czwarta woda.
Skąd w jednym ogień gdy przebierze górę,
Ten choleryczną ma w sobie naturę.
Drugi, gdy nadto wody w sobie czuje,
Flegmatykiem się taki pokazuje.
To już wielki świat nie ma nic nad mały,
Tak kiedyś greckie nauki mieć chciały.
Tylko różnicę mają w sobie nową,
Tamtego wielkim, tego małym zową.
Ale ktoś rzecze: Więcej się najduje
W wielkim niż w małym, to się pokazuje
Żywym przykładem, bo tamten ma słońce,
Gwiazdy i miesiąc, który krzywi końce.
Odpowiem snadno: Przypatruj się pilnie,
A toż i w małym znajdziesz nieomylnie.
Wiem, że się zgorszysz mówiąc: A można to
Człowieka przybrać Tytanową szatą?
I owszem, można, wszak słońce oświeca
Okrąg światowy i ludziom zaleca,
Stąd tylko w sobie mając coś znacznego,
Że nic nie może znieść zabrudzonego.
Pytam: Nauka co w ludziach sprawuje,
Odpowie mi ktoś: Rozum poleruje,
Co kiedy tak jest, to już go oświeca,
Skąd słońcem się być niechybnie zaleca.
Pamięć miesiącem słusznie się nazywa,
Bo procederów takichże używa.
Miesiąc regiment ma nad ludzką głową
I pamięć, mądrzy, głowy wodzem zową.
A tak to jawno, że jak miesiąc chodzi,
Tak pamięć swoje postępki rozwodzi.
Skąd nic nie najdziesz w wielkim nad małego,
Tak trzymam według dowcipu greckiego.
Gwiazdy są oczy, wierzaj temu śmiele,
Bowiem tak trzyma mądrych ludzi wiele.
Jak chcesz nazywaj, czy są ustalone,
Czyli też błędne ani doścignione.
Tylko tak trzymaj, że wielki i mały
Świat w samym sobie nie może być trwały;
Tym trocha różnią, że ten raz zaginie,
A ten zaś co dzień pomaluśku ginie.
<<
strona
[1]
[2]
[3]
[4]
>>