Poeci wczesnego humanizmu
Klemens Janicki
Biernat z Lublina
Mikołaj Rej
Jan Kochanowski
Łukasz Górnicki
Piotr Skarga
Szymon Szymonowic
Poeci "minorum gentium"
Andrzej Frycz Modrzewski
Literatura błazeńska
Proza
Dramat
Poezja anonimowa
Varia
Opracowania
Jan Kochanowski
14/21
TRENY
(oprac. Piotr Wilczek)
Treny
Nota edytorska
Dedykacja
Tren I + objaśnienia
Tren II + objaśnienia
Tren III + objaśnienia
Tren IV + objaśnienia
Tren V + objaśnienia
Tren VI + objaśnienia
Tren VII + objaśnienia
Tren VIII + objaśnienia
Tren IX + objaśnienia
Tren X + objaśnienia
Tren XI + objaśnienia
Tren XII + objaśnienia
Tren XIII + objaśnienia
Tren XIV + objaśnienia
Tren XV + objaśnienia
Tren XVI + objaśnienia
Tren XVII + objaśnienia
Tren XVIII + objaśnienia
Tren XIX albo sen + objaśnienia
_________________________
Teksty + objaśnienia
TREN XII
Żaden ociec podobno barziej nie miłował
Dziecięcia, żaden barziej nad mię nie żałował.
A też ledwie sie kiedy dziecię urodziło,
Co by łaski rodziców swych tak godne było:
Ochędożne, posłuszne, karne, niepieszczone,
Śpiewać, mówić, rymować, jako co uczone;
Każdego ukłon trafić, wyrazić postawę,
Obyczaje panieńskie umieć i zabawę.
Roztropne, obyczajne, ludzkie, nierzewniwe,
Dobrowolne, układne, skromne i wstydliwe.
Nigdy ona po ranu karmie nie wspomniała,
Aż pierwej Bogu swoje modlitwy oddała.
Nie poszła spać, aż pierwej matkę pozdrowiła
I zdrowie rodziców swych Bogu poruczyła.
Zawżdy przeciwko ojcu wszytki przebyć progi,
Zawżdy sie uradować i przywitać z drogi.
Każdej roboty pomóc, do każdej posługi
Uprzedzić było wszytki rodziców swych sługi.
A to w tak małym wieku sobie poczynała,
Że więcej nad trzydzieści miesięcy nie miała.
Tak wiele cnót jej młodość i takich dzielności
Nie mogła znieść: upadła od swej[że] bujności,
Żniwa nie doczekawszy. Kłosie mój jedyny
Jeszcześ mi sie był nie zstał, a ja twej godziny
Nie czekając, znowu cię w smutną ziemię sieję,
Ale pospołu z tobą grzebę i nadzieję,
Bo już nigdy nie wznidziesz ani przed mojema
Wiekom wiecznie zakwitniesz smutnemi oczema.
Objaśnienia:
1.
ociec
- zob.
Dedykacja
;
barziej
- bardziej.
2.
żałował
- opłakiwał.
3.
ledwie sie kiedy
- rzadko się kiedy.
4.
łaski godne
- godne serdeczności, życzliwości, miłości.
5.
ochędożne - ochędożny
- schludny, czysty (zob.
ochędóstwo
w
Trenie VII, 1
);
niepieszczone - niepieszczony
- nie rozpieszczony.
6.
jako co uczone
- jakby specjalnie uczone lub: jak ktoś, kogo uczono.
7.
ukłon trafić
- naśladować ukłony;
wyrazić postawę
- przedstawić czyjeś zachowanie się, naśladować je.
8.
zabawę - zabawa
* - zajęcie.
9.
obyczajne
- grzeczne;
nierzewniwe
- niepłaczliwe.
10.
dobrowolne
* - chętne, posłuszne, pełne dobrej woli;
układne
- zgodliwe, grzeczne;
skromne
- w znaczeniu współczesnym lub: spokojne, pokorne.
11.
po ranu karmie nie wspomniała
- z rana nie dopominała się o jedzenie;
karmia
- pokarm, dziś tylko o pokarmie dla zwierząt mówi się karma.
14.
poruczyła
- powierzyła.
15.
przeciwko ojcu
* - naprzeciw ojcu, w kierunku ojca, na spotkanie ojca.
17.
Każdej roboty pomóc
- pomóc w każdej robocie, przy każdej robocie.
18.
uprzedzić (...) wszytki rodziców swych sługi
- uprzedzić w wykonywaniu posług służbę swych rodziców.
19.
w tak małym wieku
- w tak młodym, delikatnym wieku.
22.
bujności
- obfitości plonu, wybujałości.
24.
nie zstał się
- nie dojrzał.
24.-25.
twej godziny nie czekając
- nie czekając na właściwą chwilę (aż staniesz się dorosła).
26.
grzebę
- grzebię.
27.
nie wznidziesz
- nie wzejdziesz.
28.
wiekom wiecznie
- po wiek wieków, na wiek wieków.
27-28.
przed mojema (...) oczema
- przed moimi oczami.
<<
strona
[13]
[14]
[15]
[16]
[17]
[18]
[19]
[20]
[21]
>>