Lata stworzenia świata 4845, a od założenia Rzymu 398³, czasu Artaksersesa króla perskiego⁴, urodził sie Aleksander Wielki tym obyczajem⁵, jako niektórzy piszą: Nektanabo król egipski⁶, który też był miedzy mędrce jednym policzon⁷, gdyż naśladował uczenia wielkiego⁸, zwłaszcza gwiazdarskich nauk⁹ albo czarnoksięstwa. A gdy był wypędzon z Egiptu od Artaksersesa, do Etyjopijej szedł, a gdy za nim pogonia była, zawarł sie w tajemnym miejscu, pokuszał¹⁰ czarów, puścił wosk na ciepłą wodę na miednicę, uczynił okręty i ludzie z wosku; mając rózgę w ręku drzewa hebeny¹¹, kiedy kinął¹² rózgą, ruszały sie okręty woskowe z ludźmi, wzywając swoich bogów na pomoc, wierzchnich i niskich¹³. A gdy sie ony okręty woskowe przewróciły z ludźmi na miednicy, rozumiał swoje nieprzyjaciele potonąć na morzu, jesli go którzy prześladowali; wszakże gdy sie nań zebrali¹⁴ Indowie, Arabowie, Party¹⁵ i ini, porozumiał z swoich nauk, iż jesli nie uciecze, będzie poiman od nieprzyjaciół; dla tego ogoliwszy brodę, głowę, pobrawszy co nadrozsze rzeczy z sobą, puścił sie do Macedonijej, a tam sie za doktora nosił w stole¹⁶ w naukach gwiazdarskich¹⁷, aż sie za znamienitego astronoma być osławił¹⁸. Dowiedziała sie o nim Olimpijada królowa¹⁹, Filipowa²⁰ żona, który na ten czas na walkach był; posłała poń, pytała go, aby jej co powiedział o fortunie swojej²¹. On pilno na nię patrzył, tak długo, aż mu sie wkradła w serce²². A gdy go spytała: "Czemu na mię tak pilno patrzysz?", powiedział jej: "Rozmyślam sie²³, jeslić mam swoje misterstwo²⁴ ukazać, którem od bogów wziął w Egipcie". Ukazał jej tedy tablice płanet złote, wsłoniową kością przesadzane²⁵, na jednej był Jupiter na kamieniu jacynktu²⁶, na drugiej Słońce na krzysztale, Miesiąc²⁷ na dyjamencie, Mars na amatyście²⁸, Merkuryjusz na smaragdzie, Wenus na szafirze, Saturnus na ofnicie²⁹. Królowa przymknęła sie³⁰ bliżej, dziwując sie onym rzeczam nigdy nie widanym, pytała go, jesli król Filip nie ma drugiej żony, albo nie pojmie li nad nię³¹ inej. Powiedział jej: "Nie bój sie rozłączenia od niego; bo³² takem wyrozumiał, iż masz począć syna z boga, który sie twej krzywdy będzie mścił nad każdym, jesliby co kto nad wolą twoję³³ uczynił". Rzekła: "Z którego boga pocznę?". Rzekł: "Z Hamona³⁴ libijskiego, przeto gotuj sie jako królowa, ujrzysz we śnie z bogiem wesele w postawie smokowej"³⁵. A gdy zasnęła, uczynił to swoją nauką, iż sie smokiem uczynił, a przyszedł do niej we śnie i wziął z nią złączenie³⁶, skąd sie Aleksander począł. Uczynił też, iż tejże nocy Filipowi zdało mu sie we snach, iż jego żona z bogiem Hamonem miała złączenie. Filip król, gdy sie wrócił, zastał żonę brzemienną, uwierzył swemu widzeniu, ale potym z gniewem sie na nię pobudzał³⁷, wątpiąc. Bacząc to Nektanabus, gdy było nawięcej gości, uczynił sie smokiem, przyszedł, gdzie wszyscy siedzieli, a gdy sie wszyscy polękli, królowa (jako była nauczona) ściągnęła³ do niego rękę, który powolny³⁹ będąc, położył na jej łonie głowę i pocałował, potym sie w orła przemienił i wyleciał od nich, dla czego Filip uwierzył, iż z boga poczęła.
  A gdy sie urodził Aleksander, Nektanabus patrzył na gwiazdy, było trzęsienie ziemie, grzmienie, błyskanie i ine strachy. Justynus⁴⁰ pisze, iż tego dnia siedzieli na wirzchu domu dwa orły, znamionując Azyją i Europę jemu posieść⁴¹. Dał tedy imię Filip jemu Aleksander⁴². A gdy mu było lat 12, był towarzyszem Filipowi wszędzie na walkach, bo zbroje pragnął i lud widzieć bojowny, i czynił⁴³ jako na rycerza wielkiego zależało⁴⁴. Tego czasu Filip posłał do Delfu⁴⁵ pytać o potomstwie swoim. Wziął od Apolina odpowiedź, iż ten wszytek świat odzierży⁴⁶, który wsiędzie na Bucefala⁴⁷ bez szkody. Był ten Bucefal przywiedzion z Indyjej, źwirzę mocne, okrutne a straszliwe, na kstałt konia; tak mu było morzem płynąć jako po ziemi iść, a ludzi jadł jako smok, żadnemu nie ukrócony⁴⁸, dla czego chciał go Filip wypuścić precz albo zabić. Aleksander gromił⁴⁹ ty, którzy go nie umieli okrócić⁵⁰, ociec go Filip sfukał, iż on chce być mędrszy w młodych leciech niż ci, którzy mają nad nim dobre doświadczenie⁵¹. Przeto rzekł Aleksandrowi: "Jesli tego nie dowiedziesz, abyś go okrócił, winę przepadniesz"⁵². Aleksander szedł do niego, uzdę włożył, obrócił go ku słońcu głową, rozumiejąc to do niego, iż gdy cień widział, tedy rad zawichrzył⁵³; przeto go łagodnie głaskał, grzywę czosał, aż nań wsiadł i rozpuścił⁵⁴, i ostrogami bódł. Wszyscy wołali dziwując sie, ociec Filip od radości płakał, tak iż gdy zsiadł, głowę jego całował i rzekł: "Już synu Aleksander inszego sobie królestwa nabywaj, bo cię Macedonija nie znosi"⁵⁵. Potym Filip nie tak królową Olimpijadę miłował jako pirwej, a w tym odjechał walczyć. Królowa posłała po Naktanaba, pytając go, co ma czynić. Nektanabus patrzył na swą sferę⁵⁶. Aleksander, siedząc podle macierze⁵⁷, prosił go, aby go biegom niebieskim nauczył⁵⁸, jako sam umiał. I uczynił to Nektanabus. A gdy nawykł nieczego⁵⁹ Aleksander od niego, chcąc doświadczyć, jesli trafi sobie, czego drugie uczy⁶⁰, co sie mu przydać⁶¹ ma, powabił⁶² go w nocy nad jeden przekop⁶³, aby gwiazdy rozpowiedał⁶⁴. Patrząc tedy Nektanabus wzgórę na gwiazdy, rozpowiedał mu, Aleksander zepchnął go na dół, złamał kark, spadszy na dół. Pytał potym Nektanabus z dołu Aleksandra, czemu to nad nim udziałał. Rzekł Aleksander: "Chciałem doświadczyć, jesli to sam wiesz, co drugiemu powiedasz, a ty nie wiesz, co sie z tobą samym ma zstać na ziemi przed oczyma blisko, a cóż na niebie masz wiedzieć daleko". Rzekł Nektanabus: "Trudno ludziom uchronić sie boskiej obietnice, wszakem dawno powiedał, iż od syna rąk mam zginąć". Rzekł Aleksander: "Azażem ja twój syn?". Wyznał sie Nektanab i powiedział mu swoję przygodę jako z Egiptu wyszedł, i jako przyszedł ku królowej, dla czego Aleksander wyniósł go z przykopu na ramionach już umarłego i poczciwie kazał pochować, jako na króla zależało⁶⁵. Macierzy wszytko powiedział, co od niego słyszał, która sie barzo dziwowała, zamyśliwszy sie, iż przez tak długi czas była okłamana od gościa.
  Potym Metona⁶⁶ miasto odstąpiło od Filipa, przeciw którym posłał Filip Aleksandra; skrócił⁶⁷ je i miasto wziął, ojcu zwycięstwo przyniósł. Potym ujrzał posły perskie brodate, spytał, kto to jest. Powiedziano mu, iż z Persyjej przyjechali, wybierać poboru⁶⁸ od ziemie i od wody. Dziwował sie temu Aleksander, rzekł jednemu z nich: "Ty li to żywioły⁶⁹ przedają Persowie, które Bóg wszytkim ludziem na świecie wolne darem ustawił?". Przeto posłom rozkazał, aby szli do domu, a tego szaleństwa przestali, boskich darów nie przedawali, których wolno⁷⁰ wszytek świat używa – "jesli inaczej uczyni⁷¹, pomści nad nim Bóg krzywdy swojej przez mię". Król Filip był Aleksandrowi barzo przychylny, wszakże sie pogniewali przez przyczynę Attalusa⁷², który jawnie na weselu do wszytkich rzecz uczynił⁷³, aby prosili bogów, by dali Filipowi własnego dziedzica z Kleopatry (bo był inszą żonę pojął Filip, Kleopatrę, siestrzenicę⁷⁴ Attalusowę). Przeto Aleksander popędził sie⁷⁵ na Attalusa, mówiąc: "O zły człowiecze, już nas⁷⁶ bękartem działasz"; a w tym mu zalał oczy. Król Filip sie porwał z mieczem, ale mu sie umknął Aleksander, wyszedł z pokojem⁷⁷, wziął mać Olimpijadę z sobą, jechał do Grecyjej Epiru⁷⁸, wszakże potym na prośbę ustawiczną⁷⁹ przyjechał do Macedonijej. Potym rychło Filip uczynił wielkie a znamienite wesele, gdy wydawał córę Kleopatrę⁸⁰ za Aleksandra, którego był uczynił książęciem greckim, na którym rozmaite gry były. Tam Filip, idąc miedzy dwiema Aleksandroma, to jest synem i zięciem, zabit od Pauzanijego⁸¹ o to, iż mu nie chciał sprawiedliwości uczynić z Attalusem, który go przyprawił jeszcze chłopcem⁸² o sromotę⁸³, to jest brzydliwy uczynek przeciw przyrodzeniu⁸⁴, o który gdy skarżył, jeszcze sie Filip pośmiewał; dla czego Aleksander nie tylko matki, ale i tego Pauzanijego żałując, życzył tego Filipowi⁸⁵. Drudzy piszą⁸⁶, iż Pauzanijas zabił Filipa na zmowie z Olimpijadą, aby ją pojął, o czym Aleksander nie wiedział; przeto gdy z ormijańskiej ziemie przyjechał, chciał zabić Pauzanijasza, ale go matka zastąpiła⁸⁷. Aleksander, poimawszy go żywo, ojcu jeszcze żywemu posłał, dawszy mu w prawą rękę miecz, aby sie pomścił nad swoim nieprzyjacielem, dla czego rzekł: "Już nie dbam, gdym sie pomścił nad nieprzyjacielem, wesoły umieram". Przydał też to: "Pamiętam Aleksandrze, co bóg, twój ociec, powiedał, iż miała urodzić nade mną pomściciela, jesli żonę iną pojmę". A w tym sie zgadza Plutarchus⁸⁸ i Justinus⁸⁹. A tak Filip umarł czasu Arsesa króla perskiego⁹⁰, trzeciego roku panowania jego. Miał Filip więcej synów nad Aleksandra, to jest Arydeusa⁹¹, którego mu urodziła Laryssa⁷⁹², a ten po Aleksandrze królował, i inych wiele, którzy od miecza, drudzy dobrowolnie⁹³ pomarli. Pisze też Waleryjus⁹⁴, iż bogowie przepowiedali śmierć Filipowi od woza, dla czego wozów sie chronił, wszakże u Pauzanijego był wóz na mieczu ryty albo na poszwie⁹⁵.
  Po śmierci Filipowej były wielkie zamieszania, zwłaszcza w wojsce, gdzie rozmaity naród był, wszakże wszyscy byli pocieszeni, gdy Aleksandra usłyszeli ojcowskie miejsce przyjąć⁹⁶, tak iż od wszytkich wdzięcznie⁹⁷ był przyjęt. Napirwej ojcu pogrzeb uczynił znamienity, potym na jego grobie kazał pościnać wszytki, którzy byli przyczyną jego śmierci, też i brata z macochy Karana⁹⁸ dał ściąć, iż sie królem być napierał, i wiele inych ukrócił rozterków. Potym sie wezbrał⁹⁹ przeciw Persom, a tę walkę jeszcze był zaczął ociec Filip; a w tym przyszła nowina, iż miasta greckie przystały do Persów, to jest Tebe¹⁰⁰, Ateny, Lacedemon¹⁰¹. Przeciw którym wyprawił sie Aleksander; Atenijanie jako pirwej gardzili jego młodością, tak ją potym wychwalali; żałując tego, iż go kiedy na się pobudzili¹⁰², przeprosili go, przepuścił¹⁰³ im Aleksander. Ale Tebe¹⁰⁴, mocą chcąc odpierać, upadli i do gruntu skażeni¹⁰⁵, wszakże wiele ich uciekło do Aten nad zapowiedź¹⁰⁶ Aleksandrowę, dla czego rozgniewał sie Aleksander i chciał je zbórzyć, ale oni prośbami uchodzili¹⁰⁷ go, a zbiegi z miasta wygnali, którzy szli do Persyjej. Potym Aleksander gotował sie przeciw Persom będąc w Koryntyjej¹⁰⁸, gdzie był Dyjogenes mędrzec¹⁰⁹; stąpił do niego chcąc słyszeć jego rozum, zastał go, a on w kadzi mieszkał, obracając sie i z kadzią ku słońcu, Aleksandra sobie mało ważył. Pozdrowił go Aleksander, a spytał, jesli mu czego trzeba. Rzekł mu Dyjogenes: "Nie daj mi nic swego, a nie bierz mi mego, czego mi dać nie możesz". Obaczył sie Aleksander, iż go od słońca zastąpił¹¹⁰, a gdy sie wszyscy śmiali, jęli mówić, iż to błazen trafny¹¹¹. Rzekł Aleksander: "Bych nie był Aleksandrem, rad bych był Dyjogenesem, takim mężem bogatym, któremu dać nie mogę, jedno wziąć". Zgotowawszy Aleksander okręty, z Grecyjej przyciągnął¹¹² do Azyjej, tam dwanaście ołtarzów bogom zwycięstwa założył. Macedoniją i ine królestwa w Europie przyjacielom rozdzielił. Osiadszy Małą Azyją¹¹³, nie dał żadnemu szkód czynić. Pisze Justinus¹¹⁴, iż miał w wojsce ludzi Mecedonów 15 tysiąc pieszych, jeznych ośm tysiąc, Traców¹¹⁵ siedm tysiąc, lekkich ludzi¹¹⁶ dziesięć tysiąc, wszytkich piszą być 70 tysiąc, siedm set i czterzy sta mężów doświadczonych, gdzie żadnego młodszego nie było nad¹¹⁷ 40 lat, którzy jeszcze u jego ojca w potrzebach¹¹⁸ bywali, tak iż by je kto widział, rzekłby: nie rycerze, ale mistrze rycerskich spraw wszytko, gdyż wszytek sposób walki wszyscy umieli z doświadczenim. Nie szykował¹¹⁹ żadny wojska młody, tylko komu sześćdziesiąt lat było. Jesli pod namioty sprawa była, mnimałby być senat jeden¹²⁰ rzeczypospolitej. Przeto żadny o uciekaniu nie myślił, jedno albo zostać albo wygrać; z tej przyczyny o wszytek świat sie pokusił¹²¹ i snadnie by był tego dokazał, by go przed czasem śmierć z światem nie rozłączyła.
  Zgromadziwszy lud swój Aleksander, ciągnął z nim społu¹²² do Egiptu, ale przed tym Daryjus, król perski¹²³, pisał mu list w ty słowa: "Daryjus król nad królmi, przyjaciel krewny bogom, tobie Aleksandrowi słudze naszemu przykazujemy i powiedamy, aby sie wrócił do domu do piersi macierzyńskich, aby sie jeszcze uczył męstwu, dla czegoć posyłam miotłę, piłę¹²⁴ i złotych wacek¹²⁵; miotłę, aby sie uczył a dał bić; posyłam ci też piłę, aby igrał radniej¹²⁶ niż walczył; wacek ze złotymi, aby miał na strawę¹²⁷ do domu, aby też wiedział, iż gdyby zebrał wszytek lud swój i z cudzymi pomocami, Persów ty nie zwalczysz, jakoś zamyślił. Jesli inaczej uczynisz, wiedz pewnie, iż poślę po cię takie, którzy cię zwiążą a biczmi usieką, i przed majestat nasz przywiodą". I byli z tego listu drudzy zasmuceni i wstraszeni, którym Aleksander rzekł: "Czemuście serca straszliwego¹²⁸? Zaż¹²⁹ z listu nie rozumiecie, iż ci barbary¹³⁰ straszą, dając znać na się wielką pychę¹³¹, której bogowie nikomu nie cirpią, a nie dają doświadczenia ani dowodu prawdziwego słowom?". Potym posłom perskim dał listy, napisawszy w ty słowa: "Aleksander, król nad królmi, krewny bogom, Daryjusowi pozdrowienie. Dziwujemy sie twojej pysze bez miary, której i sami bogowie nie lubią; obacz sie, iż ludzi poniżasz, a siebie podwyzszasz, gdyż szczęście nie na jednym miejscu stoi. Wskazałeś ku mnie¹³² i oznajmiłeś, dając znać u siebie wielkość złota, tym nam więtszą chuć¹³³ przydając, abysmy tam dla niego jechali. Posłałeś też miotłę, abych cię nią skarał i poddane twoje. Posłałeś piłę, dając w ręce moje wszytek okrąg świata; wyznawam to od ciebie przyjmować za wdzięczne, gdyż mię sam tymi dary darujesz". Przećciwszy¹³⁴ to Daryjus, pisał do swoich poddanych za górę, którą zową Taurus¹³⁵, w ty słowa: "Dowiedzielismy sie, iż jeden łotrzyk, Aleksander imieniem, syn Filipa Macedońskiego, poczynił nam szkodę, tak w ludziech jako w mieściech w Azyjej, i pobrał wiele, nie mając lat ni godności w sobie żadnej; a tak poimawszy go, usieczcie¹³⁶ samego, a do nas posłać nie mieszkajcie, a jego towarzysze potopcie w Morzu Czyrwonym¹³⁷".
  Zebrawszy sie Aleksander przeciw Daryjusowi, a Daryjus takież na polach Adrastów¹³⁸, Persów mienią¹³⁹ być sześć set tysiąc, które Aleksander nie tak mocą jako sprawą¹⁴⁰ Macedonów poraził, a tam Aleksander wielką sławę odzierżał¹⁴¹ i moc, iż sie mu żadne miasta ani zamki nie opierały, jedno dobrowolnie dawały¹⁴², okrom Halikarnasu¹⁴³ i Miletu , które mocą wziął. Potym Gordyn¹⁴⁴ wziął, który leży miedzy Frygiją Małą i Wielką¹⁴⁵, nie tak dla skarbów albo chędogości¹⁴⁶ miasta, ale iż tam słyszał w kościele Jowiszowym być wóz, którego kto jarzmo¹⁴⁷ rozwiąże, miał posieść¹⁴⁸ wszytkę Azyją. A gdy sie tego woza dopytał, posiekł węzły albo pasy u niego. Potym przyszła mu nowina, iż sie Daryjus powtóre zbierał przeciw jemu, dla czego pośpieszył sie na górę Taurum; przez rzekę Cydmę¹⁴⁹ przeprawiwszy sie, umaczał sie, stąd go popadła febra; mając lekarza Filipa, dał mu swe zdrowie opatrzyć, gdzie mu tego broniono, mieniąc¹⁵⁰, iż "król perski tego lekarza naprawił¹⁵¹, abyć trucinę zadał". Aleksander wolał sie wątpliwej wierze lekarzowej polecić niż niewątpliwą śmiercią umrzeć. Wziąwszy tedy lekarstwo, podał list lekarzowi, aby czedł¹⁵², co mu o jego zdradzie pisano; a gdy czedł list lekarz, patrzał mu Aleksander pilno w oczy, jesli nie zapłonie¹⁵³, a gdy widział prześpiecznego a wesołej twarzy lekarza, był z¹⁵⁴ tego pocieszon, dał miejsce¹⁵⁵ lekarzowi, i był zdrów.
  Daryjus tedy powtóre, mając ludu trzy sta tysiąc pieszych, jeznych sto tysiąc, zwiódł¹⁵⁶ bitwę z Aleksandrem¹⁵⁷; aczkolwiek to ruszyło¹⁵⁸ Aleksandra, gdyż nierówny poczet ludzi miał przeciw wielkości, wszakże w stałości swej upominał¹⁵⁹ Traki, Macedony, Greki, Illiryki¹⁶⁰, aby swej sławy jeszcze tym więcej poprawili, powiedając im koniec rychły tym pracam. Którzy wszytko z chucią¹⁶¹ czynili, na <pot>kaniu¹⁶² oba królowie ranni byli, trwała bitwa z obu stron długo, podawając szczęścia i tej, i owej stronie, na ostatek przemożeni¹⁶³ Persowie. Poległo ich na placu sześćdziesiąt tysiąc, poimanych dziesięć tysiąc. Z Macedonów było zabitych sto i trzydzieści pieszych, jeznych półtora sta. Nabrali dosyć złota i inych skarbów, z wielkim podziwieniem Aleksandrowi¹⁶⁴, pod namioty perskimi. Wzięli też tam i królową perską, matkę i siostrę, i dwie córze Daryjusowe. Do których gdy przyszedł Aleksander, aby je widział, zlękły sie a obłapiły społu¹⁶⁵, mnimając, aby już wnet miały zginąć. Począł k nim Aleksander łaskawie mówić, nie jako do więźniów, ale jako do przyjaciół, padły potym do nóg jego prosząc, aby Daryjus poczciwie¹⁶⁶ był pochowan jako na króla zależy, mnimając, aby zabit był. Powiedział im Aleksander iż jest żyw, aby sie nie smuciły. Widząc Aleksander urodę a obyczaje ich, miał je w wielkiej poczciwości¹⁶⁷, tak iż im nic nie odmienił pirwszej¹⁶⁸ czci i ważności. Piszą¹⁶⁹, iż gdy widział królową ine pięknością formy i urodą przechodzić, rzekł: "Żony perskie są rozkosz oczom, a boleść sercu".
  Pobrawszy Aleksander wielkie skarby i bogactwa po porażce perskiej, ciągnął do Syryjej, do którego tam wiele królów przyjechało, podając mu w moc królestwa z koronami; on zasię z niektórymi przyjacielstwo wziął, niektóre odmienił¹⁷⁰, a swoim dawał. Miasto tyrskie¹⁷¹ posłało mu też koronę swego królestwa, a dosyć kosztowną, którą acz wziął, ale dał znać przez ich posły, iż tam sam chce nawiedzić. Nie podobało sie to posłom, przeto objawili Tyryjanom przeciw sobie niełaskawego Aleksandra. Z tej przyczyny udali sie na to, jako by sie mu bronili¹⁷², ale daremny ich umysł¹⁷³ był, bo ich dobył Aleksander i wygładził¹⁷⁴ wszytki, którzy byli przyczyną pobicia¹⁷⁵ swych panów. Abowiem dowiedział sie tego Aleksander, iż przed tym mieszczanie, albo panowie Tyru, walcząc z Persy, wyciągnęli sie tak w mocy jako w skarby¹⁷⁶, słudzy ich niewolni zmówiwszy sie, pobili pany swe i z dziećmi ich, pobrali ich dobra, zamki, domy, wszytki majętności, żony spojmowawszy¹⁷⁷ ich, pany sie zdziałali¹⁷⁸. A jako pisze Justinus¹⁷⁹, gdy starszego nad sobą wybierali, aby długie namowy abo róznice nie były miedzy imi, ustawili, iż który pirwej z nich upatrzy słońce gdy będzie wschodziło, ten będzie książęciem. Był też jeden miedzy imi cnotliwy sługa, pana swego zataił¹⁸⁰ i z synem jego, a zachował go od śmierci, którego¹⁸¹ zwano Straton. Powiedział mu tajemnie sługa pospolitą¹⁸² uchwałę sług na wybieranie książęcia, kto pirwej ujrzy wschód słońca. On Strato nauczył go tajemnie, aby na zachód słońca sie obrócił, a patrzył na wirzchu domów albo gór, chce li pirwej ujrzeć wschód słońca. Gdy czas przyszedł, wszyscy sie obrócili na wschód słońca patrzyć oczyma, jedno on sam obrócił sie na zachód i ujrzał napirwej na wirzchu domu wysokiego słońce, gdy miało wschodzić. Był pytan od wszytkich, kto go temu nauczył, gdyż słudzy prości są jako gmurowie¹⁸³ na wysokie rzeczy¹⁸⁴. Przyjąwszy od nich ślub¹⁸⁵, powiedział o swym panie zachowałym¹⁸⁶ Stratonie. Z tej przyczyny Stratona wybrali książęciem, przyjąwszy od niego przysięgę, aby tak zacne przełożeństwo ku sprawie rzeczypospolitej nie przychodziło na niskie, grube¹⁸⁷, a niczemne ludzi, którzy by je tak prętko mogli stracić, jako nabyli prętko. Z tej przyczyny Aleksander wszytki takie pokrzyżował¹⁸⁸, tylko Stratonów ród a potomstwo jego zachował.
  Na ten czas, gdy Aleksander leżał około Tyru¹⁸⁹, posłał do Jeruzalem, aby mu książęta kapłańskie dały pomoc i żywność, i pobór¹⁹⁰ zwykły, który Daryjusowi dawali, chcą li w pokoju być¹⁹¹. Dał odpowiedź Jadus biskup żydowski¹⁹², iż sie im tego nie godzi uczynić nad przysięgę swoję¹⁹³, póki żyw Daryjus. Rozgniewał sie Aleksander, przeto po dobyciu Tyru ciągnął do Jeruzalem. Żydowie udali sie na modlitwę do Boga z ofiarami swymi, z rozkazania biskupa¹⁹⁴. Tedy przez objawienie Boskie Jadus biskup rozkazał sie ubrać i sam siebie ubrał w kościelne odzienie, wyszedł przeciw Aleksandrowi z wielkością ludzi. Aleksander ujrzawszy go, zsiadł z konia, uczynił mu poczesność¹⁹⁵, całowawszy ono miejsce na szacie, gdzie było wyszyto Tetragrammaton¹⁹⁶. Polękli sie hetmani albo książęta, którzy przy nim byli, mnimając, aby sie mu głowa kaziła¹⁹⁷. Spytał go Parmenijo¹⁹⁸, czemu tę poczciwość czynił biskupowi, niewolnikowi swemu, przeciw wierze swojej. Odpowiedział: "Nie jemum ja czynił poczciwość, ale temu, któremu on służy w dostojeństwie kapłańskim, bowiem jeszcze w Macedonijej śniło mi sie, iżem w takim odzieniu boga widział. A gdym go pytał, będę li mógł Azyją otrzymać, powiedział: <<Nie wątpi, ja ciebie będę prowadził i z twoim wojskiem>>". Wszedszy Aleksander do miasta, czynił w kościele ofiarę, jako go biskup nauczył, i ukazali mu księgi Danijela proroka¹⁹⁹, jako go przed tym światu objawił, iż miał zetrzeć moc pysznych Persów, z czego był pocieszon Aleksander; rozkazał i pisał do swoich krain, aby wszędzie Żydowie wolność mieli, a prawa swego używali w pokoju. Widząc Samarytowie²⁰⁰ jego łaskę przeciw Żydom, mienili sie też być Żydy²⁰¹, ale gdy sie dowiedział, iż nie Żydzi, nie chciał im tego zwoleństwa²⁰² dać. Potym do kościoła Jowisza Hamona²⁰³ Aleksander stąpił, żądając wiedzieć swój naród²⁰⁴; spytał, jesli sie do końca pomścił nad nieprzyjacielmi ojca swego zabitego. Wziął odpowiedź, iż "twego ojca żadny nie zabije ani umrze, ale króla Filipa śmierci dosycieś sie już pomścił". Też mu o wielkiej fortunie na walki powiedział, ale niedługi żywot. Sługom jego dano odpowiedź, aby Aleksandra nie za króla ale za boga chwalili, a z tej przyczyny wpadł był w pychę, wszakże sie potym obaczył²⁰⁵. A gdy był strzałą ranion, rzekł do swego przyjaciela jednego: "Ta rana jest cielesna a nie boska, bo mię boli barzo, aż sie śmierci równa, fałszywe mnimam być tych biegów powieści²⁰⁶.
  Daryjus potym uciekszy do Babilonu²⁰⁷, prosił przez listy Aleksandra, aby dał więźnie na okup²⁰⁸, część mu królestwa obiecując udzielić i córę swoję w małżeński stan dać. Aleksander nie chciał, jedno aby mu królestwo puścił²⁰⁹, a sam osobnym²⁰⁰ człowiekiem był. Dziękował też Daryjus przez listy Aleksandrowi, iż sie miłościwie a łaskawie z więźniami jego przyrodzonymi²¹¹ obchodził. Nie wiedząc Aleksander, co mu dalej myślił Daryjus, zdało sie mu, aby go sam nawiedził w postaci poselskiej²¹². A tak wziąwszy z sobą Eumeda²¹³ i pachołka, jechał do niego, Eumedus poselstwo sprawował od Aleksandra w ty słowa, iż "dziwuje sie Aleksander twojej niedbałości a leniwości, iż sie ku walce nie rychło gotujesz, jakoś umienił²¹⁴, przeto chce wiedzieć, co chcesz dalej z nim poczynać". Wziąwszy go Daryjus za rękę, wiódł go za stół na wieczerzą; tam za stołem Aleksander, z którego koflika²⁰⁰ złotego wypił, schował go sobie, a gdy mu o to przymówiono, powiedział, iż taki jest obyczaj u mego pana Aleksandra. Wierzył temu Daryjus. Po wieczerzy poznawał Aleksandra jeden dworzanin, który niegdy w Macedonijej bywał u Filipa króla. Bacząc to Aleksander, dopadszy konia uciekał, Persowie go gonili aż do rzeki, żałował tego Daryjus, iż go upuścił²¹⁶. Przyjechał Aleksander do swoich z wielką pracą, bo miał trudność na przeprawianiu przez rzekę rzeczoną Stranga²¹⁷.
  Potym Daryjus zebrał wojsko wielkie przeciw Aleksandrowi, Aleksander takież przeciw jemu, ściągali sie ku rzece²¹⁸, u której sie Aleksander blisko położył. Daryjus przyciągnął nad rzekę, przeprawiał sie przez nię na drugą stronę, a gdy sie przeprawił, potkali sie, z obu stron bitwa wielka była, fortuna z pirwu²¹⁹ jednaka, gdzie widział Aleksander szkodę w swoich, tam sie rzucił, zastawując sie za wszytki²²⁰. Na ostatek Persowie przemożeni, Macedonowie, Traces²²¹, Grekowie je bili, Daryjus uciekać nie chciał, chcąc zginąć przy swoich, wszakże od niektórych przypędzon²²² ku uciekaniu. Przeprawiwszy sie przez rzekę Cydmę²²³, drudzy piszą Eufraten²²⁴, porąbili most. Przyjechawszy do domu Daryjus, żałościw będąc z swojej niefortuny, pisał listy Aleksandrowi, chcęcy mu dać po rzekę²²⁵ wszytko królestwo, obrawszy sobie Babilon. Aleksander nie chciał, mówiąc: "Źle bywa, gdzie dwa panowie rządzą". Potym Daryjus prosił o pomoc Porrusa króla indyjskiego²²⁶ przeciw Aleksandrowi. Dowiedział sie tego Aleksander, ciągnął przeciw Daryjusowi skokiem²²⁷, pirwej niż za Góry Kaspijskie²²⁸ zajdzie; dobył Persypolim²²⁹, głowy²²⁹ wszytkiej Persyjej, gdzie tam były łupy wszytkiego świata, których nanosili Persowie, rozdał wszytki swoim. W ten czas przyszło do Aleksandra ośm set Greków, które Daryjus wypuścił z więzienia poślepiwszy je, a drugim nozdrze poprówszy²³¹. Kazał im Aleksander do Grecyjej, aby tam byli opatrzeni, ale oni nie chcieli dla swojego oszkaradzenia²³², woleli przy nim gardła swoje położyć²³³.
  Miał Daryjus na swoim dworze dwu rycerzu: Bessa²³⁴ i Nabarzana²³⁵, którzy chcąc sie Aleksandrowi tym zachować²³⁶, myślili o jego gardle²³⁷. Przyrodzeni²³⁸ też Aleksandrowi, chcąc mieć pokój od Aleksandra, związali Daryjusa okowami złotymi w Partyjej²³⁹, dali znać Aleksandrowi, aby przyjechał po Daryjusa. Nie mieszkał²⁴⁰ Aleksander przyjechać, a tam w małym poczcie jadąc, miał na się wielkie trudności i walki nierówne. A gdy nad rzeką leżał, z przygody bieżąc²⁴¹ jego rycerz, nadjechał Daryjusa na sankach leżącego w złotych okowach, ranionego śmiertelnie, powiedział Aleksandrowi. Który nadeń przyszedszy, żałował go barzo, obłapiając. Piszą drudzy²⁴², iż jeszcze był do końca nie umarł, przeto prosił Aleksandra, aby mu poczciwy pogrzeb uczynił jako królowi, żonę i dzieci jego chował jako swe własne. Przyrzekł mu to Aleksander uczynić, i dosyć temu czynił. Przystało wiele rycerstwa do Aleksandra od Daryjusa. Chcąc sie dowiedzieć Aleksander, jesli który z nich jest, który ranił pana swego Daryjusa bez litości, mówił jawnie przed wszytkimi: "Który zabił Daryjusa mego nieprzyjaciela, ozow sie²⁴³, ja go sprawiedliwie na swym dworze nad wszytki sługi podwyzszę, tak iż sie sam tego nie nadzieje²⁴⁴". Będąc dobrej nadzieje, ozwali sie Bess i Nabarzan, powiedzieli wszytek sposób śmierci jego. Aleksander, jako rzekł, napełnił²⁴⁵: kazał schylić dwoje drzewa, do których za nogi przywiązawszy Bessa, puszczono drzewa, roztargnęły Bessa; drudzy piszą, iż je pokrzyżować kazał²⁴⁶. Gdy dostał Aleksander Babilonu po Daryjusie, prawym monarchą został na świecie²⁴⁷.
  Potym Aleksander w Sogdyjanijej²⁴⁸ i Baktryjanijej dwanaście miast założył, a swoim imieniem przezwał "Aleksandryje". A gdy już Aleksander żadnego pana przeciw sobie nie miał, wziął obyczaje perskie, jął sie rozkoszy, pychy, godowania²⁴⁹ i okrucieństwa, a nad to kazał sie chwalić za boga²⁵⁰ i wszytkim przykazał pod gardłem²⁵¹, aby go chwalili jako krewnego bożego. Kalistenes²⁵², jeden mędrzec jego, nie tylko nie chciał tego uczynić, ale mu jeszcze przymówił o to, dla tego kazał mu obrzezać²⁵³ gębę, nos i uszy, i wsadzić do więzienia. Lizymachus²⁵⁴ użałował sie towarzysza swojego, aby tak nędznie oszpacony długo nie żył, zadał mu trucinę²⁵⁵, i umarł w więzieniu. Aleksander dowiedział sie tego na Lizymacha, kazał go wrzucić do lwów, a gdy go lew chciał pożrzeć, wetknął mu rękę w gębę, dzierżał za język tak długo, aż lwa umorzył. Bacząc Aleksander jego męstwo takie, puścił go wolno i był nań łaskaw. Zabił też Aleksander Parmenijego, iż go wystrzegał od zbytków. Zabił też i Klitusa²⁵⁶, męża statecznego, sługę starego, strzałą, iż przekładał ojca jego Filipa nadeń w mierności²⁵⁷. Zabił też Filota²⁵⁸, Aminta²⁵⁹ i macochę swoję²⁶⁰, takież Pauzanijego i bracią²⁶¹, Attalusa²⁶² i Eurylocha²⁶³, macedońskie książęta, pobił.
  Potym Aleksander ciągnął na wschód słońca, wziął Hirkaniją²⁶⁴ i przyległe królestwa drugie. Tam k niemu przyjechała Talestris²⁶⁵ królowa amazońska²⁶⁶, prosząc, aby od niego poczęła syna. Której sie Aleksander dziwował, zwłaszcza pocztowi jej i obyczajom, mając z sobą poczet trzy sta panien we zbroi, jako stoi przy Amazoniech²⁴⁶⁷. Potym wziął krainy Andragoras²⁶⁸, Tracas²⁶⁹, Ewergetas, Parmas, Parapamenos, Hidaspios i ine, którzy pod górami Cancassy²⁷⁰ mieszkali. A gdy przyszedł do Gór Kaspijskich, jako Historyja Szkolastyka²⁷¹ pisze, żądali Żydowie, aby je wyzwolił z kątów ciasnych, do których prze występki byli zasłani za Morze Kaspijskie. Pytał przyczyny, dla czego tam byli zasłani, a gdy sie dowiedział, iż prze występki, którymi Boga rozgniewali, czyniąc sobie bogi z cielców, udał sie Aleksander do Pana Boga na modlitwę, jesli je każe skarać czy wolnymi uczynić. Potym sie dwie górze społu zeszły, zamknęły je za morzem, iż ich tam Aleksander ani żadny nie mógł dojechać, ani sami wynidź mogą, aż do swego czasu²⁷².
  Potym Aleksander do Indyjej wielkiej²⁷³ ciągnął z wojskiem, przeciw któremu Porrus posłał listy pysznymi słowy pisane, aby sie wrócił do Grecyjej, aby jej nie stracił, "którąsmy niegdy trzymali i jeszcze bysmy trzymali, ale sie nam zdała niepożyteczna, przetosmy ją dobrowolnie puścili". Aleksandra ty listy nic nie ustraszyły, ciągnął do Indyjej, gdzie sie mu tam dobrowolnie miasta i wyspy poddawały. Królowa Kleofida²⁷⁴ pokoja od niego nabyła, gdy syna od niego poczęła, któremu imię dała Aleksander. Przeszedszy wiele Indyjej²⁷⁵ aż do kamienia wielkiego²⁷⁶, Porrus król przeciw jemu wyciągnął z wielkim ludem, mając wsłonie, na których były wieże drzewiane ku noszeniu potrzeb wojennych²⁷⁷. Potkawszy sie²⁷⁸, zabit Bucefal pod Aleksandrem, a by go słudzy nie ratowali, byłby Aleksander zabit od Porrusa. Potym sie powabili na rękę sami czynić²⁷⁹, mało go sobie ważył Porrus, iż był małej urody²⁸⁰, a on²⁸¹ był na pięć łokci²⁸² wysoki. Gdy sie potkali, usłyszał grzmot w swoim wojsku Porrus, obeźrzał sie, a w ten czas go Aleksander ranił śmiertelnie; drudzy piszą²⁸³, iż poimał, związał i wziął do więzienia. Poraziwszy Porrusa Aleksander, jeździł po Indyjej, dziwując sie skarbom wielkim, tak od złota jako drogiego kamienia, miasta i wyspy pobierając. Będąc na wyspie brachmańskiej²⁸⁴, gdzie tam były wielkie skarby, a ludzie nago chodzili, chciał sie dowiedzieć sposobu praw, a rozumu ludzi pospolitych; ubrał sie w proste odzienie, szedł do miasta kupować żywności, przystąpił przed prawo²⁸⁵, chcąc słyszeć rzeczy ich, w ten czas wysłuchał sprawy dwu mężów, gdy sie jeden przeciw drugiemu żałował²⁸⁶, mówiąc: "Kupiłem u niego ogród, w którymem nalazł zakopany skarb, a nie chcę go wziąć, gdyżem ja tylko ogród kupił sam, bez skarbu". Strona druga mówiła: "Żem ja ze wszytkim przedał, nie mam nic do skarbu". Rada wysłyszawszy ich rzecz²⁸⁷, wotowali²⁸⁸ jedni, by ji rozdzielili na poły²⁸⁹. Drudzy chcieli, aby na rzeczpospolitą był obrócon²⁹⁰. Na ostatek tak skazali, spytawszy, mają li dzieci, którzy powiedzieli, iż jeden miał dziewkę a drugi syna: "Oddajcież tedy dzieci swoje w małżeństwo, a ten skarb im dacie ku żywności", tak–że uczynili. Bacząc Aleksander wielką sprawiedliwość ich bez łakomstwa²⁹¹, objawił sie im²⁹², a niechał ich spokojem²⁹³, porty wielkie i wolności im darował, aby ini ludzie do nich na rozeznanie jeździli. Założył tam Aleksander na pamiątkę dwie mieście: Niceą²⁹⁴ i Bucefaliją²⁹⁵. Potym Aleksander wziął, jako pisze Justynus, Farafos²⁹⁶, Gangarydas²⁹⁷, Gesonas ²⁹⁸, Sobos²⁹⁹ i Sykambry³⁰⁰, którym poraził wielkość ludzi. A gdy w ich mieście obyczaje sam przeglądał, obaczyli go a chcieli poimać, bronił sie wszytkim tak długo, aż go swoi ratowali; tam ranion strzałą, która rana tak barzo go bolała, przeto mówił: "Wszyscy powiedają, bych był boga Jowisza syn, ale ta rana sama ukazuje mię być człowieka śmiertelnego".
  Potym Aleksander ciągnął do morza wielkiego Oceana, tam uchwycił zbójcę morskiego Dyjomedesa³⁰¹, spytał go: "Czemu przekażasz³⁰² ludzkim statkom na morzu?". Odpowiedział: "Jać jedno żywności szukam na morzu, aleś ty już wszytek świat krwią polał, i jeszcze morze chcesz pokrwawić; przeto ja iż w małym okrętku jeżdżę, łotrem mię zową, a ty z wielkimi okręty jeździsz, więc cię cesarzem zową, rozeznaj mnie i siebie"; wziął go z sobą Aleksander. Piszą w historyjej Aleksandrowej³⁰³, iż królowa Kandaks, która miała przyległość³⁰⁴ nad morzem wielkim, w ten czas posłała malarza, aby twarz albo obraz Aleksandrów³⁰⁵ potajemnie wykonterfował³⁰⁶, słysząc o jego sławie³⁰⁷; a posłała mu w dary kamienie drogie i źwirzęta trafne³⁰⁸. Przeto Aleksander, chcąc widzieć jej osobę, uczynił sie sam posłem, jechał do niej od Aleksandra³⁰⁹ w postawie Antygona³¹⁰. A gdy przyjechał do niej, czestowała go i ukazowała mu bogactwa swoje, mnimając, by poseł³¹¹. A gdy ujrzała obraz Aleksandrów jemu podobny, rzekła: "Zda mi sie, żeś ty Aleksander". A gdy sie przał³¹², ukazała mu obraz jego, a iż nie miał przy sobie miecza swego, przeto sie frasował. Rzekła k niemu: "Nie bój sie, jestem ci wiernym przyjacielem, pamiętając na twoje dobrodziejstwa, któreś uczynił synowi memu". Abowiem przed tym mało uciekł sie był do niego o pomoc przeciw królikowi³¹³ jednemu syn jej, który³¹⁴ mu był wziął żonę barzo cudną, którego był Aleksander zabił i żonę zasię wrócił jej synowi. Rzekła mu też królowa: "O Aleksander, masz za to, abyś wszytek świat posiadł, a tyś oto sam jest w ręku u białej głowy³¹⁵". Drugi syn tej królowej, który miał Porrusowę córę za małżonkę, chciał Aleksandra poimać, ale tego królowa broniła.
  A gdy sie wrócił Aleksander do Babilonu, przyjechał do niego Hamilkar poseł kartagiński³¹⁶, wywiadować sie jego mocy, bo były wszytki krainy wstraszone, tak włoskie, hiszpańskie, jako Afryka, kiedy Tyr mocą wziął. Ten Hamilkar uczynił sie zbiegiem z Afryki zmyśliwszy sobie rzecz³¹⁷; z tej przyczyny mieszkał na dworze Aleksandrowym aż do śmierci królewskiej, pisząc potajemnie Kartaginijanom sprawy Aleksandrowe. Wszakże po śmierci Aleksandrowej, gdy do Kartaginy przyjechał, umęczyli go, mieniąc, aby sie na nie zmówił z Aleksandrem. Gdy miał jechać do Babilonu Aleksander, bronił mu tego jeden wieszczek³¹⁸ dla złej przygody³¹⁹, dla czego do Birsy³²⁰ jechał. Tam Anaksarchus mędrzec³²¹ radził mu, aby wieszczków nie słuchał, a jechał do Babilonu³²², i uczynił tak. Był tedy w Babilonie wesół każdy dzień, używając dobrze tak potraw, trunków, jako i rozmaitych krotofil³²³. Przyjeżdżali też tam do niego z rozmaitych krain posłowie, skarżąc sie na jego przełożone³²⁴, które Aleksander kazał bez litości zabijać przed ich oczyma, bądź to przyjaciel jego albo zachowany³²⁵. Tam też Aleksander pojął Roksanę za małżonkę, córę Daryjusowę³²⁶, a przedniejszym panom z Macedonijej rozdał dziewki co naślachetniejsze. Wezwawszy swoich rycerzów drugich, zapłacił służbę każdemu i do domu wolno puścił stare strapione rycerze, a na ich miejsce inych młodszych nabrał, którzy sie mu z tego wymawiali, powiedając też swoje potrzeby do domu. Rozgniewał sie Aleksander, zabił ich trzynaście sam o to.
  Rychło potym matka Aleksandrowa pisała na Antypatra³²⁷, którego był Aleksander w Macedonijej przełożył, iż jej wiele złego zadziaławał³²⁸, dla tego Aleksander posłał poń. A gdy jechał do niego, słysząc co inym urzędnikom podziałał, bojąc sie też takowej kaźni, przyprawił królowi trucinę tak mocną, iż jej żadne naczynie żelazne, srebrne i złote zdzierżeć nie mogło, jedno ją w kopycie końskim zachował, a potym octem a zimną wodą nieco jej mocy odjął. Przyjechawszy do Aleksandra, dał synowi Kasandrowi³²⁹, który picie królowi podawał, aby ją jako królowi zadał, który tak uczynił, zmówiwszy sie z lekarzem Tessalem³³⁰ i z iną bracią. Wziąwszy trucinę Aleksander, omdlał jakoby go przestrzelił. Rozmaicie jego niemoc drudzy wykładali, jedni z kęsa³³¹, drudzy z trunków zbytnich, drudzy z prace. Wyniesion tedy z zastola³³² napoły umarły od boleści, aż wołał żelaza jakiego dobić sie. Znając śmierć swoję³³³, kazał sie wynieść na wysokie miejsce, tam wszytkim płaczącym około jego stojącym rękę podawał ciesząc je, sam nie płacząc ani żałościw będąc, poznał czas i krótkość wieku przyść według wieszczków obietnic. Na ostatek ciało swoje w kościele Jowiszowym Hamona³³⁴ pochować kazał. A gdy go pytano, kogo każe na swe miejsce przełożyć po śmierci, odpowiedział, iż kto będzie tego miejsca godniejszy, nie mianując³³⁵ syna Herkulesa³³⁶ ani brata Arydeusa. Szóstego dnia niemocy swojej dał był swój sygnet z palca Perdykasowi³³⁷, który wiele rozterków i burzek³³⁸ uśmierzył, bo acz nie głosem ani mową, ale znakiem miał poruczeństwo³³⁹ od niego samego.
  Umarł tedy Aleksander w leciech żywota swego 32, miesiąc jeden, który dwanaście lat świat karał żelazem a ogniem. Był płacz po wszytkim świecie, żałując wszyscy takiego monarchy, zwłaszcza gdy sie ze wszytkimi łaskawie obchodził, tak z przyjacielmi jako z nieprzyjacielmi, dla czego mieli go za nieśmiertelnego. Matka Daryjusowa, którą chował nie jako więźnia ale jako własną mać, gdy usłyszała o jego śmierci, od żałości chciała sobie śmierć zadać, a gdy jej tego broniono, sama sie umorzyła, nie chcąc pić ani jeść. Tylko sami Macedonowie byli radzi z przodku³⁴⁰ jego śmierci, gdyż sie im były już sprzykrzyły ustawiczne walki. Ale potym, gdy wielkie róznice powstały, z płaczem go żałowali wszyscy.
  Dał Pan Bóg tego króla na świecie wszem przed oczy, aby sie im przykładnie sprawowali³⁴¹, nic wiecznego ani trwałego, ani ustawicznego na świecie być rozumieli, którego Danijel prorok przed tym naznaczył w Świętym Pismie w postaci kozłowej, a Daryjusa skopowej³⁴². Aczkolwiek wiele ich w swych baśniach pisało³⁴³, jakoby sie nie miał tak urodzić jako iny człowiek, co jest przeciw prawdzie i rozumowi, ponieważ był od Boga na to z takowym szczęściem przed tym przeźrzany³⁴⁴, pyszne karząc, a dobre miłując. Pisali też o nim drudzy, jakoby sie wpuszczał w morze w śklanej skrzyni, chcąc wiedzieć morską głębokość i dziwy, albo latać z ptaki pod obłoki, chcąc wiedzieć dalekość do nieba, albo do drzewa jeździć, co wschodziło i zachodziło z słońcem³⁴⁵; to są wymyślone rzeczy o nim, Grekowie to wymyślali, którzy by go byli radzi wystawili aż do nieba, swej sławy żądając, iż ich monarchą był.

Transkrypcja i opracowanie: Dariusz Śnieżko